3.februar 2025
Úr Rutarbók
”Hann veri tær uggari og ellistuðul; tí sonarkona, sum elskar teg, hevur
alt hann – hon, ið er tær betri enn sjey synir!«”
Rut 4,15
Í Rutarbók hitta vit tvær ungar konur, sum báðar ein dagin stóðu yvir fyri
einari týðandi avgerð. Nøvn teirra eru Rut og Orpa. Tær høvdu báðar somu
møguleikar at velja rætt, tí lutur teirra var hin sami.
Nóomi, vermóðir teirra, hoyrdi til Ísraels fólk, men var vegna
hungursneyðina heima farin til Móabs land saman við manni sínum og
báðum sonunum.
Men maðurin doyði og seinni báðir synirnir, sum høvdu fingið sær
móabitiskar konur, og hon sat einsamøll eftir. Tá ið hon hoyrdi, at ”... at
Harrin hevði vitjað fólk sítt og givið teimum breyð.”, vendi hon aftur til
land sítt, fylgd av báðum sonarkonunum.
Tá ið tær høvdu gingið eitt fitt strekki, segði hon við tær, at nú skuldu tær
venda aftur til egnu ætt sína, so tær skuldu fáa tað gott. Av tí at tær vóru
ómetaliga góðar við vermóðurina, grótu báðar hart og søgdu: ”Nei, vit
koma við tær til fólk títt!”
Men tá ið Nóomi greiddi teimum frá, at hon ikki kundi vissa teimum góð
tímilig kor, valdi Orpa at venda aftur og verða verandi í egna landi sínum.
Hóast hon gjøgnum samband sítt við Harrans fólk hevði lært hin einasta
sanna Gud, Skapara himmals og jarðar, at kenna, vendi hon honum kortini
bakið.
Hon valdi at vera saman við menniskjum, sum dýrkaðu avgudar fram um
at halda seg til Harran og fólk hansara.
Sum tað er syrgiligt at byrja á Guds vegi og so rýma av honum aftur!
Rut harafturímóti var heilt øðrvísi. Hon hevði fingið kærleika til Harran og
vikaðist ikki. Vit síggja hana fyri okkum, meðan hon við greiðum og
avgerandi orðum greiðir frá sínari hjartans støðutakan og sigur við
vermóður sína: ”Men Rut svaraði: »Strong ikki á meg, at eg skal fara frá
tær og venda heim aftur; tí at hagar, sum tú fert, vil eg fara; og har sum tú
liggur nátt, vil eg liggja nátt; títt fólk skal vera mítt fólk, og tín Guð skal
vera mín Guð; ” Rut 1,16.
Tá ið Nóomi skilti, at Rut ikki vikaðist, men vildi koma við henni, fylgdust
tær báðar til tað Heilaga Landið.
Tær komu til Betlehems, tá ið byggskurðurin byrjaði, og áðrenn langt um
líður, finna vit Rut úti á akrinum, har hon hentar øks aftan á
akurskurðarfólkunum uttan at unna sær nakra hvíld.
Bóaz, sum átti akurin, har hon helt til, var blíður við hana, og tá ið hann
gjørdist greiðir yvir, at hann, av tí at hann var í slekt við mannin hjá
Nóomi, hevði skyldu at gifta seg við Rut, gjørdi hann tað. Tey fingu ein
son, sum tey kallaðu Óbed, og ”... hann varð faðir at Ísai, sum varð faðir at
Dávidi.”
Vit síggja, at Harrin lønti Rut ríkiliga fyri trúfesti hennara. Hon giftist
múgvandi manni, hon gjørdist langomma Dávid kong, og av Dávids ætt
kom Jesus. Nú er bara spurningurin, um tú og eg eru ein Orpa, sum vendir
Gudi bakið, ella ein Rut, sum rýmir frá øllum fyri at fylgja honum?
E.Campbell umsetti
Einans gimsteinar
”Men síðsta dagin, tann størsta á hátíðini, stóð Jesus har og rópaði og
segði: »Er nakar tystur, tá komi hann til mín og drekki! ”
Jóh.7,37
Ein arabari strevaði seg gjøgnum oyðimørkina, útlúgvaður av svongd og
tosta. Tá fekk hann eyga á ein posa, sum lá har í sandinum. Grammur treiv
hann posan og álaði hann sundur. So blakaði hann posan frá sær við einum
vanvirðisligum viðbragdi og tók til orða, vónsvikin og argur: ”Áh, tað vóru
einans gimsteinar. Eg helt tað vóru dadlur.”
Øll mannaættin rennur eftir tí, sum glitrar og glógvar. Tað, sum glitrar,
hevur ein ómetaligan atdrátt. Blindað av hesum fúka menniskju avstað
eftir makt, æru og rósi. Mong náddu tað, men gjørdust vónsvikin, tí tað,
tey veruliga leitaðu eftir, funnu tey ikki.
Teirra jagstran eftir lukku gjørdist til eitt vónbrot. Í staðin fyri nøgdsemi
kom tað at vera tómleiki. Tey væntaðu at finna eina oasu, men tey funnu
seg sjálvan í eini oyðimørk.
Ein slíkur dagur kemur í hvørjum mannalívi. Alt, sum glógvar og glitrar,
vil missa sín ljóma. Gimsteinar eru nýtiligir til veitslur og í handli, men
uttan virði fyri eina svanga sál.
Var einki meira at finna og fáa? Hevði heimurin nakað meiri at geva enn
ein posa við gimsteinum? Kann hann ikki geva sálarføði og hjartafrið? Og
ríkidømi, heiður, rós og makt mugu svara nei – vit kunnu ikki.
Alt tað, heimurin kann geva, er ein stokkut njótan av syndini. Heimurin og
hansara lystir vilja ganga undir í eini oyðimørk av tómleika, vónbrotum,
hati og vónloysi. Tá dugir tað ikki, sum glitrar í sólskininum. Maðurin
leitaði eftir dadlum! Sanniliga, tað finnast dadlur í oyðimørkini.
Jesus rópar til hina troyttu sálina: ”...»Er nakar tystur, tá komi hann til mín
og drekki!”
At koma til Jesus er at viðganga syndir sínar fyri honum. Trúgv Guds
tilboði um náði fyri allar syndir tínar fyri Jesu Krists skuld eina, og tú vilt
uppliva, at oyðimørkin verður ein oasa.
Syndin broytti Paradísið til eina oyðimørk. Syndanna fyrigeving broytir
oyðimørkina til eitt paradís.
Gríp tí ikki eftir tí, sum glitrar í løtuni, men gríp hitt æviga lívið nú!
Gud elskar teg
”Tí at so elskaði Guð heimin, at hann gav son sín, hin einborna, til tess at
ein og hvør, sum trýr á hann, ikki skal glatast, men hava ævigt lív. ”
Jóh.3,16
Kristus opnaði himmalsins portur. Og í staðin fyri at skoða hitt stranga og
harða andlitið, sum menniskjan helt, hon kom at síggja, - tað andlitið, í
hvørs ljósi tey gjørdust ræðslusligin til deyða – fáa vit loyvi at drýpa
okkara fjakkandi og veika eygnabrá í eini ævigari, óendaligari, fyrigevandi
miskunn.
Her er gleðiboðskaparins aðalmál: Gud elskar teg!
Ein einfaldur setningur, lættur at læra, lættur at endurtaka. Sannleikin yvir
allar sannleikar, hitt fyrsta og hitt síðsta, ein menniskja hevur at vita fyri at
liva og fyri at doyggja. Men ein sannleiki, sum er torførur at halda fast um
yvir fyri øllum mótmælum innanífrá og uttanífrá. Tey vekja ampa og
órógv. Friðurin fýkur úr hjartanum, angistin liggur og lúrir, klár at troðka
seg inn og taka bústað, har friðurin áður var.
Men vit eru, Gud fái lov, ikki slept upp á fjall av kenslum okkara. Tá vildu
vit verið fyri ongum. Nei, Jesus er komin fyri at geva okkum vissuna um
Guds vilja. Hvat so kenslur okkara siga, hvat so enn heimurin og okkara
egnu forløg siga okkum, so tørvar okkum ikki – um vit halda okkum til
sannleikan – at sleppa tí vissu, sum er omanfyri allari vissu, tann veruleika,
sum yvirgongur allan veruleika, tann sannleika, sum einaferð med alla er
vorðin opinberaður og sjónligur í Jesu persóni, í hansara prædiku, í
hansara virki og á krossinum: At Gud livir, og at hansara veran er kærleiki
og frelsa.
Við hesari vissu herjaði Martin Luther á synd, deyða og freisting. Ja, hann
gekk í síni sigrandi trúgv so langt, at hann í hjartans ófriði sá eitt prógv
fyri, at friðurin er at finna aftan fyri ófriðin, sjálvt um fíggindar av
friðinum ikki vilja lata eitt neyðars hjarta njóta søtleika friðarins og kenna
hin sæla tryggleikan í Guds friði.