13.mars 2025
KEMUR JESUS SKJÓTT?
”Og tá ið eg eri farin burtur og havi tilbúgvið stað fyri tykkum, komi eg
aftur og skal taka tykkum til mín, til tess at har sum eg eri, skulu tit eisini
vera. ”
Jóh.14,3
Nær kemur Jesus? Henda spurning hava óteljandi trúgvandi sett niður
ígjøgnum tíðirnar. Og hetta er eingin týdningarleysur spurningur. Tað er
eitt eyðkenni fyri trúnna at vænta. Spurt verður ikki: Kemur Jesus? Men :
Nær kemur hann?
Kom skjótt, Harri Jesus! eru Bíbliunnar seinastu orð. Enn er hann ikki
komin - men hann kemur og endurreisir alt. Nær? Skjótt!
Longu Paulus væntaði hann í síni egnu tíð: “Vit, sum liva og verða eftir til
komu Harrans,” skrivar hann einastaðni. Men Jesus kom ikki í hansara tíð.
Mong onnur væntaðu við gleði; men tey máttu síggja, at tíðin enn ikki var
komin.
Í 1953 hoyrdi eg Onnu Larssen Bjørner á einari stevnu á Nyborg Strand
siga, at hon væntaði, at Jesus fór at koma aftur, áðrenn árið var farið. Nú
eru meir enn 40 ár liðin.
Í árunum fram til 1666 væntaðu mong kristin í Evropa, at Harrin skjótt fór
at koma. Hin langi tretivuárabardagin herjaði Evropa, og fólk hildu, at
málið nú var fult. Nú mátti hann tá skjótt koma!
Vit skulu vera varin at lasta tey, sum væntaðu uttan at fáa síni hjartans
ynski uppfylt. Tey talaðu, av tí at tey trúðu. Bara tey, sum av sonnum
trúgva Jesusi, kunnu vænta komu hansara. Og sjálvt um tey fóru skeiv av
tíðini, so verða tey ikki gjørd til skammar.
Pætur talar um nakrar spottarar, sum siga: Hvat verður úr fyrijáttanini um
komu hansara? Tí at frá tí fedrarnir sovnaðu burtur, stendur alt við sama
lag sum frá upphavi veraldarinnar.
Pætur vísir á, at henda framsetingin er skeiv. Gud læt eina heila verð fara
til grundar í vatnflóðini, og á sama hátt fer eisini tann núverandi verðin at
verða reinsað, tó næstu ferð við eldi. Nei, próvgrundirnar hjá spottarunum
halda ikki.
Orðið varð hold - Jesus kom! Nær? Í fylling tíðarinnar, sigur Skriftin.
Tá ið hann kemur aðru ferð, fer tað aftur at verða í fylling
tíðarinnar.Fylling tíðarinnar er, tá ið alt er til reiðar. Bara Faðirin
einsamallur kennir tíman, ikki eingang sonurin í mannalíki sínum kendi
nágreiniliga tíðina.
Tað einasta, vit hava at peila okkum eftir, er tíðartekini, og tey áminnir
Jesus okkum at geva gætur. Tað profetiska orðið lýsir og sigur ikki so heilt
lítið. Tað er greitt, at Jesus kemur skjótt!
“Kirkeklokken”. E. Campbell umsetti
GUD LETUR SEG IKKI SPOTTA
“Villist ikki! Guð letur seg ikki spotta; tí at tað, sum maður sáar, tað skal
hann eisini heysta.”
Gal. 6,7
Pápi mín, sum er slektaður úr sandheyggjaøkinum við Vesturhavið, segði
einaferð frá, at hann eitt kvøldið, tá ið toran gekk, og snarljósini skygdu,
hevði sæð nakrar menn, sum sótu inni á vertshúsinum og drukku.
Brádliga tók ein teirra glas sítt og fór út. Komin útum, hevjaði hann glasið
móti himli og segði: “Skál Gud!”, og í somu løtu rakti snarljósið hann og
drap hann.
Helge Bækby, “Tidernes Tegn” E. Campbell umsetti.
ÍSRAEL
Í ár (1996) eru 3000 ár, síðani Dávid kongur valdi Jerusalem til høvuðstað
í Jødalandi.
Uttan iva fara stórar broytingar at verða í Ísrael. Men vit halda, at júst nú
fer Gud at sýna seg sum Ábrahams, Ísaks og Jákups Gud, sum stendur fast
við orð sítt. Landið er Hansara, og Jerusalem er “veldisdrottins staður”,
Den store Konges by, sum tað stendur at lesa í teirri donsku Bíbliuni í
Sálmi 48,3.
Okkara uppgáva sum kristin er at biðja og ugga, stuðla og hjálpa, sum
Harrin leiðir okkum við Anda sínum. Øll Zakarja bók talar týðiliga um
Guds ætlan við Ísrael. Tí eiga vit at lesa profetiini, áðrenn vit biðja, so vit
kunnu biðja eftir Guds vilja. Bið um, at Heilagi Andin má koma yvir
Miðeystur, og at tey hørðu hjørtu mugu blotna og verða reinsað og fáa
nýggjan anda sær í bróst. (Ez. 36,24-29)
Tað er púra vist, at tað flytur fjøll í andans heimi. Fyri stuttum fóru 15.000
jødar saman til grátimúrin í Jerusalem og bóðu um fyrigeving fyri teirra
egnu og landsins syndir!
Anne Lise Madsen. E. Campbell umsetti
Kallið at arbeiða í víngarðinum
“»Akurskurðurin er mikil, men arbeiðismenninir eru fáir. Biðið tí hann,
sum akurskurðin eigur, at hann vil senda út arbeiðisfólk at heysta inn
skurðin.”
Luk. 10,2
Um henda sangin skrivar høvundurin, Hjalmar Hansen, soleiðis:
Eg var á veg til eitt korps í Oplandi, har eg skuldi standa fyri møtunum,
sum skuldu vera hvítusunnudagarnar. Í tokinum hvítusunnuaftan fekk eg
henda sangin frá Gudi.
Offiserurin og kona hansara vóru bæði tvey óførir sangarar. Tey vandu
sangin og sungu hann fyrra hvítusunnudag á fyrrapartsmøtinum.
Tá ið møtið var um at vera liðugt, kom ein kvinnuligur soldátur fram og
bað um forbøn. Hon greiddi frá, at hon í fleiri ár hevði kent, at hon átti at
verið við í sunnudagsskúlaarbeiðinum; men hon hevði latið vera fyri ikki
at gerast so bundin. Hesin sangurin, sum júst varð sungin, hevði tó havt
eina so stóra ávirkan á hana, so at hon nú kom fram at ofra seg fyri
sunnudagsskúlaarbeiðið.
Var tað av tilvild, at eg júst skuldi skriva handa sangin, beint áðrenn eg fór
at vitja hatta korpsið, ella var tað Gud, sum skipaði fyri tí, so at hann bleiv
skrivaður júst tá? Jú, tað var helst Gud, sum leiðir og stýrir øllum, sum
stílaði fyri tí.
E. Campbell umsetti
Tað gróðursetta orðið
“ ... orðið, sum er gróðursett í tykkum.”
Ják. 1,21.
Tað ræður um at hoyra og lesa Guds orð soleiðis, at orðið verður
gróðursett í hjartanum. Har inni skal orðsins træ hava loyvi at standa og
bera fruktir fyri Gud. At lata orðið fáa ræði á sinninum og tonkunum, so at
tey heilt verða vegleidd og rættleidd av orðinum, tað er tað, vit kalla fyri
umvending.
Royn nú, um tú í dag kanst lata Guds orð fáa loyvi at festa sínar røtur inni í
tær - tak tað við út í gerandisdagin, og tá ið tú stendur har úti og møtir
teimum mongu smærri og størri trupulleikunum og skalt taka støðu til
hetta og hatta, lat so hitt gróðursetta orðið vegleiða teg at gera hitt rætta.
Hann, sum av sonnum letur orðið gróðurseta í hjartanum, fer at bera vakrar
fruktir, tað svitast ikki - tað vil siga, tað er ikki hann sjálvur, sum ber hesar
fruktirnar; men tað er hitt gróðursetta orðið, sum ger tað. So verður alt
sjálvrós útistongt, og eftir verður bara ein lovprísan av tí livandi Guds
orðinum, sum skapar tað, ið tað nevnir.
Ejnar Fledelius, prestur. E. Campbell umsetti.
Dust á brillunum.
“Men hví sært tú flísina í eyganum á bróður tínum, men bjálkan í tínum
egna eyga verður tú ikki varur við?”
Matt 7,3
Frú Olsen hevði eina dugnaliga heimahjálp, sum æt Anna. Tað var sjáldan,
at frú Olsen setti brillurnar á nøsina at vita, hvussu Anna hevði gjørt
arbeiði sítt. Men ein dagin tók hon brillurnar, setti tær á nøsina og fór inn í
stovuna.
“Tú manst hava gloymt at turka dustið burtur í dag,” segði frú Olsen,
“hygg alt dustið yviri á klaverinum.”
“Orsakið,” segði Anna, “men hevur frúan ikki dust uppi á
brillugløsunum?”
Frú Olsen tók brillurnar av. Jú, Anna hevði rætt. Eitt dustlag lá á
brillugløsunum. Tá ið hon hevði pussað tey, var alt fínt og reint. “Hasa
læruna ætli eg mær altíð at minnast,” hugsaði frú Olsen.
- - -
Vit halda ofta og mangan, at okkurt bagir øðrum, og so er tað í roynd og
veru okkum sjálvum, sum okkurt bagir. Vit hava dust á brillunum.
“Kirkeklokken.” E. Campbell umsetti
SMÁPENINGURIN HJÁ EINKJUNI
“og hann sá eina fátæka einkju, sum legði tveir smápeningar í. v3 Og hann
segði: »Sanniliga sigi eg tykkum, henda fátæka einkjan legði meira í enn
øll hini;”
Luk. 21, 2-3
Ein múgvandi kona varð biðin at lata pening til eitt vælgerandi endamál.
“Tað vil eg fegin,” svaraði hon, “men tygum mugu vera nøgdur við
smápengan hjá einkjuni.”
“Tað er alt ov mikið,” ljóðaði svarið, “tað kunnu vit ikki taka ímóti.”
“Alt ov mikið?” segði konan. “Tygum mugu hava misskilt meg. Nú í
seinastuni havi eg givið so nógvan stuðul til vælgerandi endamál, at tygum
hesa ferð mugu vera nøgdur við smápengan hjá einkjuni.
“Men kæra frúa,” svaraði hann, sum savnaði peningin inn, “tað er alt ov
mikið. Einkjan, sum tygum tala um, gav alt, sum hon átti sum eina gávu til
Guds. Men eg haldi, at tað er alt ov mikið, um tygum vilja geva alt, sum
tygum eiga.”
Tað endaði við, at konan gav eina fitta peningaupphædd; men eftir tann
dag sammetti hon ongantíð gávur sínar við smápengan hjá einkjuni.
“Kirkeklokken.” E. Campbell umsetti.
Sálmar og sangir
”Latið orð Krists búgva ríkliga hjá tykkum í øllum vísdómi, so at tit læra
og áminna hvør annan við sálmum og lovsongum og andligum ljóðum, og
syngja yndisliga Guði lov í hjørtum tykkara.”
Kol.3,16
Tað, sum tú vilt, at børn tíni skulu festa rót í og liva av andaliga, skalt tú
syngja inn í sinni teirra. Og tú skalt byrja tíðliga. Sangurin hjá mammuni
við vøgguna stemmar barnasálina í tí rætta tónalagnum. Tað, sum vit eldru
halda vera vert at liva og doyggja uppá, skulu vit syngja inn í sinnið á
børnum okkara.
Eg havi í fleiri ár havt eina sálmabók liggjandi á náttborði mínum bæði
dag og nátt. Tí havi eg havt stóra gleði av, og eg vil fegin lata hetta lítla
heimaráðið fara víðari til onnur.
Eg minnist frá barnaárum mínum, at tá ið tey eldru systkin míni komu
heim at vitja sunnudag seinnapart, var tað ein sjálvfylgja, at vit skuldu
syngja. So komu sálmabókin og sangbókin hjá Mortani Eskesen niður av
hillini, og so sungu vit av heilum huga, hóast eingin okkara dugdi serliga
væl at syngja.
Tað er á einum staði, at sálmabókin altíð eigur at liggja, og tað er við
sjúkrasongina. Eitt sálmavers kanst tú altíð lesa, og tað hendir, at eitt
einstakt vers ella bara ein sálmaregla kann líva ein upp.
“Et Ord med på Vejen.” E. Campbell umsetti
Orð um krossin
“Tað er fullgjørt!”
Joh. 19, 30
Ein kristindómur uttan kross er sum ein bilur uttan motor: Tú kanst saktans
seta teg inn í hann og hava tað gott; men hann førir teg ikki fram til nakað.
Tá ið høvuðsprestarnir, Ráðið, sveinarnir, rómverski høvuðsmaðurin og
hermenninir langafríggjadag umsíðir vóru lidnir við sítt stríð og høvdu
fingið Jesus hongdan upp á krossin, var tað ikki teirra verk, men Hansara,
sum var “fullgjørt”.
Eftir Kr. Friis: “Pigge og Nagler”. E. Campbell umsetti.
Frækorn.
”Tit eru ljós heimsins. Ikki kann tann staður verða fjaldur, ið er uppi á
fjøllum. ”
Matt.5,14
Tað verður sagt frá tí norska yrkjaranum Henriki Wergeland, at hann hevði
altíð á ferðum og túrum sínum ein posa við blómufræi við sær.
Hendi so tað, at hann kom til ein blett, har einki vaks, tók hann upp í
lógvan av fræi og sáddi tað á hesum staði, so at næstu ferð, hann kom
framvið har, kundi hesin blettur vera ein blómublettur í staðin fyri ein
tóman blett.
Tað er eisini skylda okkara sum kristin at sáa frækorn, har vit koma fram.
Okkum er Guds orð givið, og tað skuldi helst hugtikið okkum so mikið, at
vit fegin vilja bera tað til onnur menniskju. Og tað hevur skund...
“Et Ord med på Vejen”. E. Campbell umsetti
Fá tær av lívsins breyði.
“Eg eri lívsins breyð”
Joh. 6,48
Mong menniskju lesa lítið og einki í Guds orði, Bíbliuni. Og so hava tey
ongan ugga og onga hjálp. Hví er tað soeiðis? Tí at orðið frá Jesusi og
orðið um Jesus ikki er blivið “lívsins breyð” fyri tey. Tey liva ikki í tí
atmosferuni, har Guds orð er sum hin dagliga føði, vit mugu fáa okkum.
Í einum sálmi stendur: “Gud, lad os leve af dit ord som dagligt brød på
denne jord.” Mong menniskju minnast, at soleiðis var tað í barnaheimi
teirra einaferð. Tey minnast aftur á tað við gleði. Men hvussu er tað í
heimum okkara nú. Er Guds orð tað dagliga breyðið, sum førir Jesus nær
til okkara?
“Et Ord med på Vejen”. E. Campbell umsetti.
Sí, tað Guds lambið.
“Dagin eftir sær hann Jesus koma til sín og sigur: »Sí, Guðs lambið, sum
ber synd heimsins!”
Joh. 1, 29
Martin Luther.
Sí, tað Guds lambið, sum ber synd heimsins. Gud sigur: “Eg veit, at syndir
tínar eru alt ov tungar hjá tær at bera. Hygg, tí vil eg leggja tær yvir á mítt
lamb og taka tær burtur frá tær. Trúgv bara hesum! Tí tá ið tú gert tað, so
ert tú fríur frá syndini. Syndin hevur bara tvey støð, har hon kann vera:
Annaðhvørt er hon hjá tær og liggur um hálsin á tær, ella eisini liggur hon
á Kristusi, Gudslambinum. Liggur hon nú á tínum ryggi, ert tú glataður;
men tá ið hon hvílir á Kristusi, so ert tú fríur frá henni og verður sælur.
Vel nú, hvat tú vilt! Sambært lóg og rætti átti tað at verið so, at syndin
bleiv hjá tær. Men av náði er hon vorðin blakað á Kristus, Lambið.
E. Campbell umsetti
GUDS GRÁTANDI EYGA
"Og tá ið hann kom nærri og sá staðin, græt hann um hann og
segði: »Hevði tú tó eisini vitað, enntá á hesum degi tínum, hvat ið er tær at
friði! Men nú er tað fjalt fyri eygum tínum."
Luk.19,41-42
Í bók síni “Undret som väcker oss alla” greiðir Roger Larsson frá eini ferð
til Ísraels. Her skulu vit taka tað pettið við, har hann vitjar inn í eina kirkju:
Henda stilla sabbatsmorgun í Jerusalem hevði eg leitað mær til tað lítla
kapellið Dominus Flevit (“Harrin græt”), ella sum eisini verður tikið til:
“Kirkjan hjá tí grátandi Gudinum”. Hon hevur skap sum eitt tár, ein dropi,
og tað er, sum er hann dottin niður júst har á Oljufjallinum, á tí staðnum,
har Jesus græt um Jerusalem. Heiðraður av mannamúgvuni var hann
komin úr Betfage móti Jerusalem, “og tá ið hann kom nærri og sá staðin,
græt hann um hann og segði: “Hevði tú tó eisini vitað, enntá á hesum degi
tínum, hvat ið er tær at friði! Men nú er tað fjalt fyri eygum tínum.”
Tíðliga í tíðini eru myndir av tárum funnar her á staðnum. Tá ið
franciskanskir fornfrøðingar í miðjuni av 20. øld gróvu út har, áðrenn
kirkjan varð bygd, komu teir fram á restirnar av einum mosaikgólvi frá
einari ógvuliga gamlari kirkju, helst bygd longu í 6. øld. Í mynstrinum í
mosaikgólvinum vóru eisini tár, og frá teimum gingu pílar, sum vístu í
hvørja ætt, tey fullu: móti Jerusalem.
Her sat eg nú í kvirruni og hugdi at altarvindeyganum, sum var beint
framman fyri mær. Tað ímyndaði útsýnið út yvir Jerusalem, yvir
tempulplássið við vælkendum bygningum, við tornum og kuplum, og ein
sá út yvir tey mongu húsini í býnum, bygd úr tí eyðkenda hvíta
kálksteininum.
Men har var okkurt meir, eitt perspektiv, sum vendi inneftir, móti
hjartanum hjá tí grátandi Gudinum. Alt vindeygað vitnaði um tað.
Listamaðurin hevði lýst tað so einastandandi.
Eg sá tárini, teir stóru droparnar allastaðni í altarvindeyganum. Og eg sá
tornir, sum enn ikki vóru bundnir saman til eina tornakrúnu. Teir lógu har í
einum bunka. Longu har hevði Jesus upplivað pínuna, sorgina yvir fólkið.
Hann hugdi út yvir býin og græt.
Uttan fyri altarvindeygað gingu menniskjuni framvið, ein fyri og annar
eftir. Tey kveittu skundisliga innum og hildu so fram leið sína, øll tyktust
tey at hava hin sama longsulin at sleppa at síggja Jesus, síggja hin heilaga
Gud, møta heilaga Andanum.
So alt í einum sá eg hana - myndina frá barnaárum mínum, sum eg litaði í
sunnudagsskúlanum, og sum eg hevði sæð so livandi fyri mær: hønan, sum
samlar ungar sínar undir sínar stóru, tryggu veingir. Her uppi á
Oljufjallinum inni í kapellinum, sum var myndað sum ein stórur dropi, var
henda myndin at síggja á framsíðuni á altarinum. Hon var gjørd úr
glógvandi mosaik. Og eg hugsaði um Jesu orð: “Hvussu ofta havi eg viljað
savnað børn tíni saman, eins og hønan savnar ungar sínar undir veingirnar!
Og tit vildu ikki.”
Men tað er ikki bara ein sorgblíð klaga, sum myndin skal sýna. Samstundis
sýnir hon ein kallandi tóna. “Komið higar til mín,” sigur Harrin, “komið
inn higar, sum trygt er at vera. Kveitið ikki bar innum og farið so víðari.
Komið! Haldið á at líta upp til mín. Hyggið og livið.
Effie Campbell umsetti