Ein ótrúlig hevnd.

“Í 1943 varð eg dømdur til deyða av einum týskum hernaðardómstóli.” Hesin gráhærdi maðurin, sum avlegði vitnisburð sín, var lágmæltur og lítillátin.

“Eg hevði konu og fýra børn, so dómurin varð broyttur til uppihald í einari fangalegu í Týsklandi. Níggju mánaðir seinni vigaði eg 40 kilo, arr vóru um allan kroppin, og vinstri armur hevði verið brotin, uttan at nakar lækni yvirhøvur hevði hugt at honum.

Ein jólaaftan var eg í barakkini saman við hinum monnunum, tá ið leguyvirmaðurin sendi boð eftir mær. Tá ið eg kom inn til hansara, sat hann við búgvið borð, jóladøgurðin við øllum góðum afturvið stóð á borðinum. Hann læt meg standa beint upp og niður, meðan hann át. Máltíðin vardi í ein heilan tíma. Hann argaði meg, tí eg var trúgvandi og vitnaði fyri vinmonnum mínum. Eg varð hart freistaður av djevlinum, sum segði við meg: “Dapozzo, trýrt tú enn tí, sum stendur í Sálmi 23?”

Eg hevði biðið til Guds, og tað gjørdist møguligt hjá mær at svara honum: “Ja, tað geri eg!”

Ein umsjónarmaður kom inn við kaffi og smákøkum. Leguovastin settist at eta tær, og so segði hann: “Kona tygara er dugnaligur kokkur, Dapozzo.”

Eg skilti ikki, hvat ið hann meinti við, so hann kom við frágreiðingini: “Í sjey mánaðir hevur kona tygara hvønn mánað sent tygum ein pakka við smákøkum. Eg havi etið tær allar.”

Tá varð eg hart freistaður. Eg visti, at kona mín og børnini høvdu lítið at eta, og at tey av sínum smáu ransónum høvdu samlað saman mjøl, margarin og sukur, so tey kundu senda mær okkurt. Hesin maðurin át altso matin hjá børnum mínum.

Djevulin segði við meg: “Hata handa mannin!” Aftur bað eg til Guds, og eg kundi ikki hata hann. Eg ynskti so inniliga, at hann gav mær bara eina smákøku, ikki tí at eg ætlaði mær at eta hana; men eg vildi fegin hyggja at henni og hugsa um børn míni. Men hann át alt - og bað ilt niður yvir meg.

Eg segði við hann: “Tygum eru fátækur maður, harra leguovasti, og eg eri ríkur, tí eg trúgvi á Gud og eri frelstur við Jesu dýrabara blóði.”

Hann gjørdist í øðini og sendi meg aftur til barakkina.

Tá ið kríggið var at enda komið, fór eg at leita eftir honum. Teir flestu leguyvirmenninir vórðu skotnir, men hann slapp undan og fjaldi seg. Eg leitaði eftir honum í tíggju ár, og at enda fann eg hann. Eg fór at vitja hann.

Eg eri nummar 175! Minnast tygum jólaaftan 1943?

Tá gjørdust hann og konan bangin, og hann segði: “Nú eru tygum komin at fáa hevnd?”

“Ja”, svaraði eg og læt pakkan upp. Í honum var ein stór kaka, og eg bað konu hansara kóka kaffi, og vit drukku kaffi saman. Maðurin fór at gráta og bað um fyrigeving. Eg segði við hann, at eg fyrigav honum fyri Jesusar skuld. Eitt ár seinni vóru bæði hann og konan frelst, og tey liva nú eitt kristið lív.

Tað var ógvuliga kvirt inni í salinum í Róm, meðan hann talaði, tí Andi Guds var yvir okkum, og tá ið tað hendir, mugu menniskju vera kvirr fyri Honum.

“SHALOM”.

E. Campbell umsetti.

Heim til jóla

Tokið var stúgvandi fult av fólki, og einasti tómi sessurin í tí vogninum, eg kom inn í, var undir liðini á einum ungum drongi, sum mundi vera eini 15 ár. Eg setti kuffertið út í gongina og sessaðist undir liðini á tí unga manninum.

Eg vildi fegin vera blíður við hann og fór at práta um, hvussu øll nú høvdu skund at koma heim til jólini; men hann svaraði ikki, og tá ið eg hugdi gjøllari at honum, sá eg, at hann hevði grátið. Eg tagdi tí og bíðaði eftir, at drongurin sjálvur skuldi fara at tosa.

Úti á gongini stóðu tveir hermenn. Teir lurtaðu eftir tónleiki úr einum ferðaradio. Har var onkur, sum sang, at hann droymdi um eini hvít jól, og tað var, sum allur vognurin fyltist av jólahugna! Tá ið sangurin var liðugur, segði útvarpsmaðurin: “So fara vit at ynskja øllum lurtarum eini gleðilig jól!”

Tá ið hesi orðini vórðu søgd, suffaði drongurin, og eg stardi út gjøgnum vindeygað á tað kavaklædda landslagið. Ja, hetta fóru at verða eini hvít jól. Kavaflykrurnar fullu tættar, og skjótt fór alt at verða hvítt. Eg hugsaði um ta longu ferðina, eg hevði framman fyri mær, og um, hvar drongurin mundi fara av. Tað var ringt at síggja hann so syrgnan. Tað eins og hóskaði ikki rættiliga, at ein drongur græt ein jólaaftan.

Tað var, sum dugdi hann at lesa mínar hugsanir, tí hann fór at turka sær um eyguni, og tá ið hann hugdi upp, royndi hann at látast sum einki. Eg smíltist til hansara, og eg fekk sanniliga eitt lítið smíl aftur!

“Tað man vera ógvuliga kalt úti,” læt í honum, og eg nýtti høvið at fáa eina samrøðu í lag og fór at siga frá teimum strongu ísvetrunum, eg hevði upplivað, tá ið eg sjálvur var drongur. Eg greiddi frá, hvussu eg hevði mjólkað kúnum og hevði verið noyddur at arbeitt úti í øllum hesum kuldanum, og um hvussu frálíkt tað var um kvøldini at koma inn í tann heita køkin, tá ið eg var liðugur at gera mína skyldu.

Og so segði eg: “Men heldur tú ikki eisini, at tað er, sum tú kanst tola, hvat tað skal vera, tá ið tú bara hevur okkurt gott í vænta? Nú havi eg t.d. eina langa strevna ferð fyri framman; men eg veit, at tá ið ferðin er at enda komin, bíðar húskið eftir mær, og lítli sonur mín er so spentur at vita, hvat ið pápi hansara hevur keypt honum í jólagávu! Ja, tað er frálíkt at sleppa heim til jóla!”

Eg hugdi upp á drongin og sá, at varrar hansara skulvu, og hetta unga andlitið sá so sorgarbundið út.

“Nú hevur tú verið býttur,” segði eg við meg sjálvan, ”drongurin hevur óivað fyri stuttum mist mammu ella pápa sín.” Og hart segði eg tí: “Fyrigev mær, vinur mín, havi eg sagt okkurt, sum hevur gjørt teg sorgarbundnan. Eg síggi, at tú ert ringur um okkurt, og tær nýtist ikki at siga mær hví, vilt tú helst sleppa undan; men kanska kundi tað hjálpt tær at tosað um tað, sum tyngir teg, so ger tú bara tað, um tær tørvar at tosa um tíni viðurskifti.”

Drongurin hugdi eina løtu at mær og segði so: “Ja, eg má tosa við onkran, og eg haldi, at eg sigi tær tað. Eg havi ikki uppiborið at fáa eini góð jól; men eg vil kortini so fegin fáa tað!

Fyri nøkrum mánaðum síðani rýmdi eg heimanífrá, av tí at eg var móður av skúlanum og teimum skyldunum, eg hevði heima. Ongantíð hendi nakað spennandi í mínari heimbygd, helt eg. Pápi hevur ein handil og ein garð. Vit hava neyt, og eg gjørdist leiddur av at mjólka teimum hvønn vetrarmorgun, áðrenn lýsti fyri degi, og so aftur, tá ið eg kom úr skúla. Ein dagin rýmdi eg heimanífrá. Eg hugsaði ikki so nógv um, hvussu ljótt eg bar meg at, ella um, hvussu skuldi gangast mær, hvar eg kom. Eg fór bara tíðliga á morgni avstað við einum toki, og um kvøldið var eg í høvuðsstaðnum.

Eg hevði ongantíð sæð ein so stóran bý fyrr, og eg var eitt sindur illa við. Peningurin, sum eg hevði við, rakk ikki langt, og eingin vildi geva mær arbeiði. Tey søgdu øll, at best var hjá mær at fara heim aftur; men tað var jú tað, sum var so ringt! Eg helt, at foreldur míni máttu vera ill inn á meg, og hóast tey ikki vóru tað, so dámdi mær ikki at hugsa um at koma heim sum flongdur hundur. Eg kendi meg ómetaliga einsamallan, hóast tað var ein drongur, sum tók meg við til hús; men tað var ikki tað sama sum í mínum egna heimi!

At enda skrivaði eg til pápa. Eg skrivaði ikki, hvar ið eg búði. Eg skrivaði bara, at eg skuldi koma við tokinum. Vildu tey tað, so skuldi eg bara koyra longur fram. Tað var kanska býtt av mær at skriva; men eg fekk ikki latið verið! Men nú eri eg so bangin.”

Eg hugdi at mínum unga feðafelaga og sá, at hann talaði satt, og eg spurdi: “Hvat ræðist tú, vinur mín?”

“Eg óttist fyri, at tey ikki vilja hava meg at koma!” segði hann.

“Men hvussu fært tú at vita tað?”

Hann hugdi út gjøgnum vindyegað.

Tað var næstan vorðið myrkt nú, og tað kavaði.

“Um eina løtu,” segði hann, “eru vit har, men á, eg tori ikki at hyggja út!”

“Hvørjum hyggur tú eftir, góði? Hyggur tú eftir onkrum merki, sum skal vísa, at tey vænta teg?”

“Ja, tað er júst tað,” ljóðaði svarið. “Eg skrivaði til pápa, at vildu tey hava meg heim, skuldu tey binda ein hvítan klút á eina grein á súreplatrænum, sum stendur í forgarðinum. Tokið koyrir beint framvið, so eg síggi tað væl hiðani; men nú, tá ið vit eru beint har, fái eg ikki hugt út!”

Nú græt hann, og tár stóðu eisini í eygunum á mær. Eg legði armin um herðarnar á honum og segði: “Tær nýtist ikki at hyggja, góði. Eg skal hyggja fyri teg, og eg skal siga tær, tá ið eg síggi klútin.”

Tokið minkaði um ferðina, tí nú vóru vit næstan við støðina.

“Á, vit eru har,” segði drongurin. “Hygg út, hygg út.”

Eg royndi at kýta meg at hyggja; men tað var púra óneyðugt, tí sjálvt ein hálvblindur maður hevði verið førur fyri at sæð hatta træið! Flennandi segði eg við drongin, at hann skuldi skunda sær at fara á føtur og hyggja út, tí súreplatræið stóð í fullum blóma.

Og tað stóð tað, tí á teimum naknu greinunum hekk ikki ein klútur, men har hingu minst 50 hvítir klútar, sum veittraðu sum sigursmerki og talaðu sítt egna mál um fyrigevandi kærleika.

Soleiðis er jólanna mál! Tað talar hart um Faðirin á himli, sum sýnir okkum fyrigevandi kærleika. Og hesin kærleikin fellur einum og hvørjum syndara í lut, einum og hvørjum, sum er farin burtur frá faðirhúsinum, men kemur heim aftur við angrandi hjarta (Luk. 15).

Effie Campbell umsetti.